Lời dẫn: Cơn sốt truyền thông về AI Tạo Sinh
AI đang được quan tâm rộng rãi trên nhiều nền tảng. Truy cập LinkedIn, theo dõi tin tức hay tham gia các sự kiện bạn đều bắt gặp các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa hứa hẹn mang đến những đổi mới vượt bậc. Từ sáng tạo nội dung marketing đến chatbot giao tiếp với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này rất rộng. Chủ đề AI không chỉ giới hạn trong hội thảo chuyên ngành mà còn lan tỏa đến văn phòng, giảng đường đại học, và kể cả quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi quan trọng là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) chỉ là trào lưu công nghệ nhất thời cho doanh nghiệp, đặc biệt tại thị trường Việt Nam?
AI được dự báo sẽ tạo ra 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), thay đổi toàn bộ ngành nghề và tái định nghĩa năng lực cạnh tranh. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu tăng tốc ứng dụng GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam vẫn ở giai đoạn đầu. Các lãnh đạo đang bối rối về cách bắt đầu, lựa chọn công cụ và đo lường hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp vẫn đang nghiên cứu để khai thác AI.
Cơ hội cho doanh nghiệp Việt rất lớn. Nhưng câu hỏi không còn là AI có giá trị nữa mà là: làm sao để ứng dụng GenAI thực tế?
Bài viết giúp phân biệt sự thật và cường điệu về GenAI; cập nhật ứng dụng AI tại Việt Nam; giới thiệu các trường hợp thành công; và đề xuất lộ trình áp dụng AI.
1. AI – Sự thật và hiểu nhầm về AI
Sự tăng trưởng của AI kéo theo kỳ vọng và hiểu lầm cho doanh nghiệp. Một số công ty mong đợi thay đổi ngay lập tức, trong khi khác lại lo ngại công nghệ phức tạp. Truyền thông đưa tin về đột phá như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) thổi bùng sự mong đợi. Vậy, AI thực sự mang lại gì, và những điểm cần lưu ý để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần đặt mục tiêu rõ ràng thay vì chạy theo xu hướng.
Nguyên nhân tăng trưởng AI?
Ba yếu tố chính kích hoạt AI:
(1) Tiến bộ khoa học và công nghệ,
(2) Dòng vốn đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn lớn,
(3) Mở rộng ứng dụng AI trong hoạt động doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng Tác nhân AI và công cụ tự động hóa định hình lại cách vận hành. Bên cạnh lợi ích, AI cũng gây tranh cãi về việc làm.
Quan niệm sai lầm và thực tế
AI không phải là cuộc cách mạng tức thì, phải được quản lý chặt chẽ trong hệ thống.
Sai lầm phổ biến là AI hoạt động tự động mà không cần huấn luyện, trong khi thực tế AI không thể thay thế tư duy sáng tạo.
Nhiều doanh nghiệp đầu tư AI theo phong trào, dẫn đến lãng phí nguồn lực. Thành công phụ thuộc công nghệ, quy trình và nhân sự.
Thực tế và tiềm năng AI Tạo Sinh
GenAI tối ưu quy trình vận hành nếu áp dụng bài bản.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT tự động hóa bán hàng (salesforce.com).
GenAI giúp nhân viên ra quyết định nhanh như AI Copilot, AI Agents, hỗ trợ phân tích. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ khai thác tốt nhất tiềm năng AI, không có kế hoạch sẽ thất bại.
Những việc doanh nghiệp cần làm để thành công với AI
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tiềm năng và Khó khăn
Việt Nam tăng cường phát triển AI khu vực, với sự đầu tư mạnh mẽ. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới trung tâm đổi mới sáng tạo AI (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam dự kiến đạt 3,4 tỷ USD đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: hỗ trợ ra quyết định.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Những khó khăn doanh nghiệp phải đối mặt
• Thiếu đội ngũ kỹ sư AI chất lượng.
• Chi phí triển khai cao.
• Hạn chế về GPU, đám mây AI.
• Rào cản dữ liệu, mô hình chưa tối ưu tiếng Việt.
• Lo ngại bảo mật dữ liệu.
Mặc dù vậy, với đầu tư hạ tầng, Việt Nam có nền tảng thuận lợi.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh ứng dụng hiệu quả
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI tăng mức độ tự động hóa.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Ứng dụng thực tiễn
Doanh nghiệp đang chuyển hướng ứng dụng AI sâu hơn với AI Agents tự động ra quyết định.
Các mô hình AI được tối ưu cho ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp cải thiện giao tiếp.
Phân tích dữ liệu thông minh
Công cụ BI read more tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
AI Agents và Agentic AI
AI Agents có khả năng lập luận, thích ứng. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
AI Copilot trong vận hành
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động hóa xử lý tài liệu
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Hệ thống truy xuất kiến thức doanh nghiệp thông minh
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Chiến lược
• Xác định mục tiêu kinh doanh rõ ràng.
• Đảm bảo quản lý dữ liệu tốt.
• Tích hợp AI vào hệ thống ERP, CRM.
• Triển khai thử nghiệm từng bước và mở rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập vòng phản hồi liên tục để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Biến xu hướng thành lợi ích cho doanh nghiệp.
AI giúp tinh giản quy trình ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp cần tích hợp AI chiến lược để tạo lợi thế cạnh tranh.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI không chỉ là trào lưu.
• Tập trung nâng cao năng suất và tối ưu chi phí.
• Triển khai AI có kế hoạch để đạt kết quả bền vững.
• Giải pháp AI tối ưu cho Việt Nam giúp phù hợp bối cảnh kinh doanh.
• AI hỗ trợ con người.
Doanh nghiệp bắt đầu từ quy mô nhỏ và nhân rộng có chọn lọc trong ứng dụng AI.
AI không còn là lựa chọn trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Doanh nghiệp bạn sẽ là người dẫn đầu kỷ nguyên AI?